Afyonkarahisar ilinin İhsaniye ilçesi sınırları içerisinde bulunan Ayazini Köyü’nü ilgi çekici yapan şey Frigler döneminden bu yana kullanılan yerleşim yeri olması ve köy sınırları içerisinde bulunan kaya yerleşim yapılarının varlığıdır.
M.Ö 750 yıllarında tarih sahnelerinde yer almaya başlayan Frigler’in Anadolu’da M.Ö 1200’lü yıllardageniş bir egemelik kurdukları tespit edilmiştir. Günümüzde Eskişehir, Afyon, Kütahya bulunduğu topraklarda hüküm sürmüş olan topluluk boylar biçiminde bir yaşam sürmüştür.
Bölgede Roma ve Bizans dönemine ait kaya mezarları, kiliseler, kaya yerleşimleri bulunur. Aslanlı ve sütunlu mezar odaları, oyularak yapılmış dini mekanlar görülmeye değer noktalardır. Ayrıca yine kaya oyumu ile yapılmış Avdalas Kaleside bulunur.
Yazı Başlıkları
Ayazini Köyü Kaya Evleri
Beldenin girişinde ve içerisinde tüf oluşumu kayalık alanlarda oyularak yapılan kaya evleri bulunur. Bazı evler tek odalı olmasının yanında bazıları yanyana ve üst üste biçimde planlamış ve oluşturulmuş evler mevcuttur. Bazı evlerde eşya olarak kullanılmak üzere kaya oymacılığı yapılmıştır. Ayrıca evler arasında tüneller ile ulaşım sağlamakta mümkündür.
Ayazini Kaya Mezarları
Köy içerisinde günümüzde kullanılan mezarlık ile tarihte kullanılan mezarlık aynı bölgededir. Bazı kaya mezarlarında bulunan aslan kabartmaları ve çeşitli süslemeler o dönemde bölgede yaşan önemli kişilerin bu mezarda bulunduğunun göstergesi olarak belirtilebilir.
Ayazini Kilisesi
Yine köy girişinde kaya oyması ile yapılmış olan kilise yapı özelliği dış cephe olarak kaya yüzeyine oyulmuş apsisli ve kubbeli olmasıdır. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte 1000’li yıllarda yapılmış manastır yapısıdır.
Avdalas Kalesi
Tüf kayaya oyna yöntemiyle yapılan çok katlı bir kaya kütlesi görünümündedir. İçerisinde çok odalı bölümleri bulunur.
Ayazini Köyüne Nasıl Gidilir?
Afyon merkezine yaklaşık 30 km uzaklıkta bulunan Ayazini köyü Afyonkarahisar’ın kuzey tarafındadır. Afyon merkezinden bölgeye gidebilmek için İhsaniye ilçesi yönüne doğru ilerleyin. Çayırbağ yerleşimi geçtikten sonra Gazlıgöl beldesinden Eskişehir yönüne doğru devam edin. Yaklaşık 7 km sonra Ayazini tabelasını gördüğünüz noktadan sağa dönerek köye ulaşabilirsiniz.