Konya’nın Çumra ilçesindeki Çatalhöyük , en eski yerleşim yerlerinden biri olarak biliniyor. Yapılan kazılarda bir çok ev, tapınak, heykel ve heykelcik bulunmuştur. Bu buluntuların Çoğu, Konya Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.
Bu buluntuların en dikkat çekicilerinden bir tanesi Ankara Anadolu Medeniyetler Müzesinde sergilenen ana tanrıça (Kibele) heykelciğidir.
Çatalhöyük’te iki höyük vardır. Höyük iki farklı yükseklikte olan tepe şeklinde olduğundan çatal ismini almıştır. Çatalhöyük, ilk yerleşme, ilk ev mimarisi ve ilk kutsal yapılara ait özgün buluntuları ile insalık tarihine ışık tutan önemli bir merkezdir.
İlk olarak 1958 yılında J. Mellaart tarafından keşfedilen Çatalhöyük’te yapılan araştırmalar sonucunda, tam 13 yapı katı açığa çıkarılmıştır. En erken yerleşim yeri olan birinci kat, M.Ö 5500 yıllarına kadar uzanan bir tarihi gösterir.
Çatalhöyük’te çıkarılan malzemerlin çoğu; taş, pişirme toprak, kesici aletler, tabakalar, yüksek kabartma motifleri ile süslenmiş bilezik ve kolyelerdir.
Ayrıca ana tanrıça figürü de pişmiş topraktan yapılmıştır. Kemikten yapılmış kesici ve delici aletlerle mızrak ve ok uçları da Çatalhöyük’te kullanılan en önemli malzemedir.
Yazı Başlıkları
Tarihte Bilinen İlk Evler
Çatalhöyük’teki yerleşimin, yani şehirciliğin en iyi bilinen dönemi 7. ve 11. katlardadır.
Dörtgen duvarlı evlerin duvarları birbirine bitişiktir. Her evin kendine ait duvarının olduğu görülmüştür.
Evler ayrı ayrı planlanmış ve ihtiyaç duyulunca yanına başka bir ev yapılmıştır. Ancak evlerin bitişik duvarları nedeniyle şehirde sokaklar gözlemlenememiştir.
Sokak olmamasının nedeninin o zamanda yaşayan insanların ulaşım için ev çatılarını kullandıkları olarak düşünülmektedir. Ev çatı duvarlarında bulunan delikler, merdiven buluntuları ve çatıların bitişik ve düz bir zeminde olması bu teoriyi desteklemektedir. Bunu ana sebebinin yüksek bir noktada yabani hayvanlara karşı daha güvenli olması nedeniyle olduğu düşünülmektedir.
Duvar Resimleri
İnsanlar geçmişten günümüze her zaman evlerini süslemişlerdir. Günümüzde nasıl bir tablo alıp eviminiz duvarına asıyorsak o dönemde insanlar evlerinin duvarlarına renkli resimler yapmışlardır. Bunun yanı sıra üç boyutlu hayvan figürleride bulunmuştur.
Çatalhöyük Neoltik Kentine Nasıl Gidilir?
Konya ili merkezinden Çatalhöyük bölgesi yaklaşık 45 km uzaklıktadır. Özel araç ile bölgeye gidebilmeniz için aşağıdaki yolu izlemelisiniz.
Konya ili Büyük Kumköprü caddesi üzerinden güney doğu yönene doğru ilerleyerek Saraçoğlu caddesine varılmalı ve bu noktadaki kavşakta belirtilen Çatalhöyük tabelası takip edilmelidir.
